Nhiều khu vực pháp lý offshore có thuế suất bằng 0 hiện nay đã áp dụng yêu cầu Thực chất Kinh tế (Economic Substance – ES) nghiêm ngặt đối với các công ty holding, đặc biệt là các công ty holding sở hữu trí tuệ (IP Holding Companies), buộc những công ty này phải chứng minh có “thực chất kinh tế” tại địa phương (ví dụ: có nhân sự, văn phòng, hoặc hoạt động tạo ra thu nhập…).
Nhưng nếu bạn chỉ muốn thành lập một công ty holding thụ động, tức là một công ty được lập ra chỉ để nắm giữ lợi ích (ví dụ: tư cách nhà đầu tư) trong một công ty khác thì sao?
Nếu bạn muốn thành lập một công ty holding vốn thuần túy (pure equity holding company) – chỉ để nắm giữ cổ phần trong một công ty khác – thì đâu là khu vực offshore miễn thuế tốt nhất để đăng ký, mà không phải đáp ứng các yêu cầu ES nghiêm ngặt?
Bài viết này sẽ xem xét các lựa chọn hiện tại.
1. Panama dành cho Công ty Holding
Panama hiện không áp dụng yêu cầu ES chính thức đối với các công ty holding thông thường, đồng thời không đánh thuế thu nhập có nguồn gốc nước ngoài.
Nói cách khác, Panama không áp đặt yêu cầu Thực chất Kinh tế.
Tuy nhiên, mọi công ty tại Panama bắt buộc phải lưu giữ sổ sách kế toán và chứng từ hỗ trợ, ngay cả khi không phát sinh thu nhập từ nguồn tại Panama.
Trước ngày 30/4 hàng năm, công ty phải nộp báo cáo kế toán thường niên thông qua Đại diện đăng ký (Registered Agent).
Nếu công ty có thu nhập từ nguồn nước ngoài (do hoạt động tại nước ngoài tạo ra), công ty phải nộp kèm bản sao hồ sơ kế toán trong báo cáo này.
Nếu không tuân thủ, có thể bị phạt tiền và xử phạt hành chính.
2. Samoa dành cho Công ty Holding
Samoa vẫn là một trung tâm tài chính offshore phù hợp cho việc nắm giữ và quản lý tài sản trí tuệ (IP), với khung pháp lý linh hoạt và bảo mật theo Đạo luật Công ty Quốc tế 1988 (International Companies Act 1988).
1. Yêu cầu thành lập – Công ty Quốc tế Samoa (IC)
Để thành lập một công ty quốc tế tại Samoa, cần:
Tên công ty dự kiến (nên chuẩn bị thêm một vài phương án dự phòng để tránh trùng tên).
Thông tin về giám đốc và cổ đông (có thể là cá nhân hoặc pháp nhân).
Thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi (Beneficial Ownership) – không công khai.
Văn phòng đăng ký và trustee/đại lý có giấy phép tại Samoa (dịch vụ này sẽ được cung cấp).
Điều lệ tiêu chuẩn hoặc thiết kế riêng (có sẵn mẫu điều lệ tiêu chuẩn).
2. Nghĩa vụ tuân thủ hằng năm
Đóng phí gia hạn hàng năm cho chính phủ.
Phí dịch vụ trustee/đại lý đăng ký hàng năm.
Lưu giữ hồ sơ công ty tại văn phòng đăng ký.
Không bắt buộc nộp báo cáo tài chính hay tờ khai thuế cho Cơ quan đăng ký.
Không áp thuế với thu nhập có nguồn gốc nước ngoài (miễn thuế).
???? Không có sổ đăng ký công khai về giám đốc, cổ đông hoặc chủ sở hữu hưởng lợi → tính bảo mật cao.
3. Yêu cầu về Thực chất Kinh tế (Economic Substance – ES)
Hiện tại, Samoa không áp dụng yêu cầu ES đối với công ty quốc tế chỉ nắm giữ IP thụ động (ví dụ: chỉ giữ quyền sở hữu IP mà không khai thác thương mại tại Samoa).
Tuy nhiên, nếu công ty quốc tế tại Samoa chủ động khai thác IP (ví dụ: cấp phép sử dụng IP và thu phí bản quyền), có thể sẽ bị giám sát theo chuẩn mực OECD BEPS.
Dù Samoa hiện là khu vực thuế bằng 0, xu hướng toàn cầu đang dần chuyển sang mô hình quản lý dựa trên “thực chất kinh tế”.
Khuyến nghị:
Đảm bảo các hoạt động vận hành (cấp phép, phát triển IP…) diễn ra ngoài Samoa.
Ghi nhận rõ ràng chức năng nắm giữ thụ động của công ty quốc tế Samoa.
Xem xét cấu trúc trust nếu cần thêm lớp bảo vệ hoặc kiểm soát.
3. Hong Kong dành cho Công ty Holding
Không có hạn chế nào đối với việc một công ty Hong Kong nắm giữ cổ phần trong các pháp nhân khác.
Về thủ tục đăng ký và gia hạn hàng năm, không có yêu cầu đặc biệt dành riêng cho công ty holding.
Thuế lợi nhuận & Quy định FSIE
Điểm cần lưu ý là: đối với cấu trúc tập đoàn đa quốc gia (MNE), công ty Hong Kong phải kiểm tra xem thu nhập thụ động từ nguồn nước ngoài (ví dụ: cổ tức hoặc lãi từ việc bán cổ phần) có được miễn thuế lợi nhuận theo cơ chế Ngoại lệ Thu nhập có nguồn gốc nước ngoài (Foreign Source Income Exemption – FSIE) hay không.
???? Chỉ thu nhập được “nhận tại Hong Kong” mới chịu điều chỉnh bởi FSIE. “Nhận” được hiểu bao gồm:
Chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng tại Hong Kong.
Dùng để thanh toán một khoản nợ kinh doanh tại Hong Kong.
Dùng để mua tài sản di động và đưa tài sản đó vào Hong Kong.
Điều kiện miễn thuế đối với thu nhập từ cổ tức
Có 2 cơ chế chính để được miễn thuế:
1. Yêu cầu Thực chất Kinh tế (Economic Substance Requirement – ESR)
Áp dụng cho thu nhập không phải từ IP (ví dụ: cổ tức, lãi, lợi nhuận bán cổ phần).
Công ty Hong Kong phải:
Bài kiểm tra thực chất kinh tế (ES Test)
Pháp nhân tiến hành Hoạt động liên quan phải chứng minh:
Các hoạt động tạo thu nhập cốt lõi (CIGA) được thực hiện tại Cayman.
Được quản lý và điều hành tại Cayman một cách phù hợp.
Có chi phí hoạt động, cơ sở vật chất và nhân sự đủ và phù hợp tại Cayman (bao gồm nhân sự thuê ngoài nhưng phải ở Cayman).
Đối với Công ty Holding thuần túy (Pure Equity Holding Company): chỉ cần đáp ứng bài kiểm tra giảm nhẹ, thường thông qua việc có văn phòng đăng ký uy tín tại Cayman.
Đối với kinh doanh sở hữu trí tuệ rủi ro cao (High risk IP business): phải cung cấp bằng chứng chi tiết về việc kiểm soát phát triển, khai thác, duy trì, bảo vệ và nâng cấp tài sản IP tại Cayman, với đội ngũ nhân sự chuyên môn thường trú.
Một số tiêu chí chính
CIGA: ví dụ trong hoạt động tài trợ và cho thuê, gồm: đàm phán điều khoản tài chính, mua tài sản cho thuê, xác định điều kiện hợp đồng, quản lý rủi ro hợp đồng, v.v.
Quản lý & điều hành: yêu cầu họp HĐQT tại Cayman với tần suất hợp lý, biên bản ghi nhận quyết định chiến lược, hồ sơ lưu giữ tại Cayman.
Thời hạn quan trọng
Thông báo (ESN): Trước ngày 31/01 hằng năm (không nộp trước 31/03 sẽ bị phạt).
Báo cáo (ES Return / TRO Form): Trong vòng 12 tháng sau khi kết thúc năm tài chính.
Lưu trữ hồ sơ: Các pháp nhân chịu ES Test phải giữ hồ sơ liên quan trong 6 năm sau khi kết thúc năm tài chính.
5. BVI dành cho Công Ty Holding
Không có yêu cầu đặc biệt nào đối với việc thành lập một công ty holding thụ động (chỉ nắm giữ tài sản) tại BVI.
Nếu công ty chỉ nắm giữ cổ phần (pure equity) thì sẽ thuộc phạm vi điều chỉnh của Economic Substance (ES). Khi đó, công ty phải đáp ứng yêu cầu substance dành cho pure equity – chi phí là 1.350 USD/năm, tính thêm ngoài phí thành lập/gia hạn thường niên.
Nếu công ty nắm giữ các loại tài sản khác (ví dụ: trái phiếu), thì sẽ không còn được coi là pure equity.
Đối với công ty pure equity thụ động, chỉ cần có Đại lý BVI tại BVI.
Nếu công ty pure equity hoạt động tích cực (ví dụ: mua, bán, giao dịch…), thì sẽ cần phải đáp ứng yêu cầu substance.
- Bình luận