Giới thiệu chung
Mauritius là một quốc đảo nằm ở Ấn Độ Dương, phía đông Madagascar. Từng là thuộc địa của Hà Lan, Pháp và Anh, Mauritius đóng vai trò quan trọng trong tuyến thương mại từ Ấn Độ đến châu Âu. Ngày nay, Mauritius là một quốc gia độc lập và được coi là quốc gia phát triển nhất ở châu Phi.
Hệ thống tài chính của Mauritius dựa trên mô hình tài chính hiện đại của Anh, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động đầu tư và lập cấu trúc tài sản. Mặc dù có quá khứ là lãnh thổ hải ngoại của Anh, hệ thống pháp luật tại Mauritius ban đầu dựa trên luật dân sự Pháp, do đó khái niệm về trust phải được đưa vào qua các đạo luật riêng biệt.
- Đạo luật Trusts đầu tiên ra đời năm 1989
- Đạo luật Offshore Trust Act ban hành năm 1992, cho phép người không cư trú thành lập trust tại Mauritius
- Trusts Act 2001 là luật mới nhất, thống nhất các quy định về trust, áp dụng cho cả công dân và người nước ngoài.
Vì sao nên thành lập Trust tại Mauritius?
Mauritius là lựa chọn lý tưởng cho các cá nhân và gia đình đang tìm kiếm một trung tâm tài chính đáng tin cậy để quản lý tài sản và lập kế hoạch thừa kế. Các lý do chính bao gồm:
✅ Dịch vụ uy tín và chuyên nghiệp từ các công ty ủy thác và dịch vụ tài chính
✅ Hệ thống ngân hàng quốc tế, đáng tin cậy và thân thiện với doanh nghiệp
✅ Tòa án phúc thẩm tối cao là Hội đồng Cơ mật Hoàng gia Anh (Privy Council) – tăng tính công bằng và ổn định pháp lý
✅ Bảo mật cao đối với thông tin liên quan đến offshore trust
✅ Thời hiệu 2 năm cho các khiếu nại liên quan đến chuyển nhượng gian lận (fraudulent conveyance)
✅ Pháp luật Mauritius không công nhận phán quyết của tòa án nước ngoài, bao gồm:
- Khiếu nại từ chủ nợ
- Vụ ly hôn
- Phá sản
✅ Không áp dụng quy định cưỡng chế thừa kế (no forced heirship)
✅ Không áp dụng các nguyên tắc của common law (tức không bị ràng buộc bởi thông lệ pháp lý Anh)
✅ Cho phép lập trust cho mục đích cụ thể (purpose trust) hoặc từ thiện (charitable trust)
✅ Người lập trust (settlor) có thể là người thụ hưởng (beneficiary)
✅ Luật pháp hiện đại và cập nhật
✅ Chi phí thành lập trust thấp so với các quốc gia khác
Quy trình thành lập Trust tại Mauritius
Quy trình thành lập trust ở Mauritius tương đối đơn giản và bao gồm 3 giai đoạn chính:
Giai đoạn 1:
- Chọn tên trust
- Quyết định cấu trúc và hình thức hoạt động của trust
Giai đoạn 2:
- Cung cấp tài liệu KYC (định danh, địa chỉ, v.v.)
- Điền các mẫu biểu
- Soạn thảo và ký kết Trust Deed (văn bản thành lập trust)
Giai đoạn 3:
- Đăng ký trust
- Chuyển tài sản vào trust để chính thức đưa trust vào hoạt động
Tài liệu Cần Thiết để Thành Lập Trust tại Mauritius
Để thành lập một offshore trust tại Mauritius, các tài liệu định danh (KYC) sau đây là bắt buộc:
- ✅ Bản sao công chứng giấy tờ tùy thân
Áp dụng cho: - Người lập trust (Settlor)
- Tất cả người thụ hưởng (Beneficiaries)
- Người bảo hộ (Protector)
- Các đồng quản lý trust (Co-trustees) nếu có
- ✅ Bản sao công chứng bằng chứng địa chỉ cư trú
Áp dụng cho: - Người lập trust
- Tất cả người thụ hưởng
- Người bảo hộ
- Các đồng quản lý trust
- ✅ Thư giới thiệu từ một trong các tổ chức sau:
- Ngân hàng
- Công chứng viên (Notary)
- Luật sư (Attorney)
- Kiểm toán viên (Auditor)
- ✅ Mẫu đơn KYC
- Do người quản lý cá nhân tại KNB Trust cung cấp và hướng dẫn điền
Chế độ Thuế đối với Trust tại Mauritius
Theo quy định pháp luật Mauritius, mọi tổ chức cư trú về thuế tại Mauritius đều phải chịu thuế thu nhập tại Mauritius.
- ✅ Trust cư trú tại Mauritius phải nộp thuế thu nhập 15% trên toàn bộ thu nhập toàn cầu.
- ✅ Trust không cư trú (non-resident trust) được miễn thuế thu nhập, chỉ bị đánh thuế nếu có thu nhập phát sinh trực tiếp từ Mauritius.
Làm thế nào để trust bị coi là cư trú về thuế tại Mauritius?
Trust sẽ được coi là cư trú về thuế nếu thỏa mãn một trong các điều kiện sau:
- Phần lớn các trustee là cư dân tại Mauritius và trust được quản lý tại Mauritius.
- Người lập trust (settlor) là cư dân Mauritius tại thời điểm thành lập trust.
- Phần lớn người thụ hưởng (beneficiaries) cư trú tại Mauritius.
Làm thế nào để trust không bị coi là cư trú?
- Trustee phải là cư dân Mauritius (theo luật Trusts Act), nhưng:
- Nếu settlor và người thụ hưởng đều không cư trú tại Mauritius, thì trust được coi là không cư trú về thuế → Miễn thuế tại Mauritius.
Mauritius không áp dụng kiểm soát ngoại hối (no exchange controls).
⚖️ Khung pháp lý áp dụng cho Trust tại Mauritius
- Luật Trusts Act 2001 là văn bản pháp luật hiện đại, là cơ sở pháp lý duy nhất điều chỉnh trust tại Mauritius.
- Vì Mauritius sử dụng hệ thống pháp luật dân sự (civil law) nên các quy tắc của common law (luật thông lệ Anh) không áp dụng cho trust tại đây.
- Một số khái niệm không áp dụng ở Mauritius:
- Statute of Elizabeth (về chuyển nhượng tài sản gian dối)
- Constructive trust
- Perpetuity rule (giới hạn thời gian tồn tại của trust)
Bảo vệ tài sản và quyền riêng tư
⛔ Không công nhận phán quyết nước ngoài
- Tòa án Mauritius không công nhận hoặc thi hành phán quyết của tòa án nước ngoài về:
- Hôn nhân, ly hôn
- Thừa kế (dù theo di chúc hay không)
- Quyền lợi bắt buộc của vợ/chồng/con/cháu (forced heirship)
- Phá sản/giải thể
- Chủ nợ kiện đòi tài sản của trust
Bảo vệ khỏi phá sản
- Tài sản trong trust không bị ảnh hưởng bởi thủ tục phá sản của settlor hoặc người thụ hưởng.
⛔ Không bị ép phân chia di sản (no forced heirship)
- Trust Mauritius cho phép bỏ qua luật thừa kế bắt buộc của quốc gia nơi cư trú của settlor hoặc beneficiaries.
Trust cho người thụ hưởng "vung tay quá trán" (Spendthrift Trust)
- Có thể thêm điều khoản bảo vệ người thụ hưởng khỏi các chủ nợ hoặc việc tự ý chuyển nhượng quyền lợi.
- Trust có thể chấm dứt, hạn chế hoặc đình chỉ quyền lợi nếu người thụ hưởng bị phá sản hoặc có tài sản bị tịch thu.
⏳ Giới hạn thời gian kiện và phòng ngừa chuyển nhượng gian dối
- Giới hạn 2 năm đối với các khiếu nại về chuyển nhượng gian dối (fraudulent conveyance).
- Sau 2 năm kể từ ngày chuyển tài sản vào trust, tòa Mauritius sẽ bác bỏ mọi khiếu nại từ bên thứ ba.
- Do đó, nên thành lập trust sớm để tăng cường hiệu quả bảo vệ tài sản.
Cấu trúc của Trust tại Mauritius
- Người lập trust (Settlor)
- Theo Trusts Act của Mauritius, bất kỳ cá nhân nào có năng lực pháp lý để ký hợp đồng đều có thể lập trust.
- Settlor tạo lập trust thông qua việc ký kết Trust Deed.
- Một settlor có thể đồng thời giữ vai trò:
- Trustee (người quản lý)
- Beneficiary (người thụ hưởng)
- Protector (người giám sát)
- Enforcer (người thực thi)
❌ Nhưng không được là người thụ hưởng duy nhất của trust mà mình là settlor.
2. Người quản lý (Trustee)
- Có thể là cá nhân đủ tuổi, có năng lực pháp lý hoặc tổ chức có thẩm quyền hoạt động như một trustee.
- Trustee không được có lợi ích thụ hưởng trong trust mà mình quản lý, trừ khi:
- Không phải là trustee duy nhất hoặc
- Không phải là beneficiary duy nhất.
Các loại trustee phổ biến:
- ✅ Công ty ủy thác chuyên nghiệp (Licensed Trust Company) hoặc
- ✅ Private Trust Company (PTC) – Công ty được lập riêng để làm trustee duy nhất, có thể được thành lập dưới dạng:
- Global Business Company (GBC) hoặc
- Authorised Company (AC)
Trusts Act có phân loại các vai trò trustee:
- Custodian Trustee (chỉ giữ tài sản)
- Managing Trustee (quản lý điều hành)
3. Người giám sát (Protector)
- Trust có thể quy định việc bổ nhiệm protector, có quyền giám sát và đưa ra chỉ đạo đối với trustee.
- ✅ Có thể là:
- Cá nhân (trưởng thành, minh mẫn)
- Tổ chức, công ty, nhóm người (có thể là pháp nhân hoặc không)
- ❗ Settlor, trustee hoặc beneficiary đều có thể kiêm nhiệm vai trò protector.
4. Người thụ hưởng (Beneficiaries)
- Do settlor chỉ định, có thể là:
- Cá nhân được chỉ rõ bằng tên
- Nhóm người được xác định bằng mối quan hệ (ví dụ: con, cháu, vợ/chồng)
- Hoặc được xác định theo thời điểm, điều kiện.
➕ Trust có thể:
- Bổ sung người thụ hưởng mới
- Loại bỏ người thụ hưởng
- Đặt nghĩa vụ, điều kiện để người thụ hưởng được nhận quyền lợi
Quyền lợi của beneficiary:
- Được xem là tài sản động sản
- Có thể được chuyển nhượng, cầm cố, chuyển giao, bán hoặc xử lý theo quy định trust deed.
5. Trust mục đích (Purpose Trust) và Trust từ thiện (Charitable Trust)
Điều kiện thành lập Purpose Trust tại Mauritius:
- Mục đích rõ ràng, hợp lý, khả thi, không vi phạm pháp luật hay đạo đức công cộng.
- Phải có:
- Người thực thi (Enforcer) có khả năng giám sát thực hiện trust
- Người kế nhiệm Enforcer được chỉ định
- Có ít nhất một trustee có đủ điều kiện hợp pháp (qualified trustee).
- Văn bản trust phải quy định việc xử lý tài sản còn lại khi trust:
- Hết thời hạn
- Xảy ra một sự kiện cụ thể
- Bị chấm dứt vì lý do khác
- Bình luận